Pinksteren

Lezing: Handelingen 1
Voorganger: ds. Dick van der Vaart

Gemeente van Christus,

De betekenis van het hemelvaart verhaal is voor de  meeste mensen niet meer duidelijk. Bovendien is het verhaal  voor de veel mensen te wonderlijk om waar te kunnen zijn. We hebben ons het wetenschappelijk denken zo eigen gemaakt dat de hemelvaart van Jezus op een wolk voor de meesten van ons niet meer als geloofwaardig is.

Het is jammer dat het wonderlijke van het verhaal het zicht op het wezenlijke ervan verhindert. Daarom wil ik proberen het wezenlijke ervan te laten zien.

Voor ons is het  een zeer wonderlijk verhaal maar de tijdgenoten van Jezus keken er veel minder van op. Zij waren n.l. gewend aan de hemelvaartverhalen over de Romeinse keizers. De Romeinse keizers werden als goddelijk vereerd. En wanneer zij stierven dan  kwamen er altijd mensen naar voren die ervan getuigden dat zij de keizer naar de hemel hadden zien varen. Een posthume bevestiging van de  goddelijkheid van de keizer. Een goddelijkheid die vervolgens weer op zijn opvolger afstraalde.

Deze veronderstelde goddelijkheid was natuurlijk een instrument waarmee de keizer zijn macht wist te handhaven.

De tijdgenoten van Jezus keken dus niet op van een hemelvaart van een keizer. De keizer was heerser van een wereldrijk: oppermachtig , puissant rijk… Maar dat van Jezus werd verhaald dat  Hij ten hemel opgevaren zou zijn dáár keken ze van op. Wat was er zo bijzonder aan Jezus dat van Hem gezegd werd dat Hij ten hemel gevaren was ?
Hij was toch maar gewoon de zoon van een timmerman uit Nazareth?
Ja, maar toen Jezus gekruisigd werd, spijkerde men boven zijn hoofd een bordje met daarop de tekst: “ Koning der Joden. “ Lucas stelt in zijn evangelie en in het boek Handelingen twee wijzen van koningschap tegenover elkaar : het koningschap zoals de keizer van Rome dat in de praktijk brengt en het koningschap van Jezus.

De keizer van Rome probeerde zover  mogelijk boven zijn medemensen uit te steken. Hij verhief zich tórenhoog boven hen.
Hij greep zoveel mogelijk macht en dat dikwijls op  meedogenloze wijze Hij vergaarde zoveel mogelijk rijkdom. Zijn status als keizer was hem  niet genoeg, hij wilde als goddelijk beschouwd worden.

Jezus doet  het tegenovergestelde. Hij was een man met een groot charisma, met een grote uitstraling. Zijn ogen straalden hemels licht uit.  Zijn stem was vol en warm. Hij sprak op poëtische wijze als een dichter. Complexe zaken kon Hij d.m.v. beeldende verhalen uitleggen aan eenvoudige mensen. Hij had de gave van de genezing. Hij had zich heel gemakkelijk als een goeroe, ja zelfs als een god kunnen laten  vereren. Maar Jezus wees die verering af.

Hij gaat op voet van gelijkheid  en op liefdevolle en respectvolle wijze om met eenvoudige mensen. En méér dan dat. Hij gaat op voet van gelijkheid om met mensen die algemeen als verachtelijk werden beschouwd: Samaritanen, tollenaars ( collaborateurs) , melaatsen. Hij respecteert vrouwen als Zijn gelijken. Hij komt op voor de armen. En hij zegt: “ Laat de kinderen tot mij komen. “

Wie vaart er ten hemel ? Niet de keizer van Rome die zich als god laat vereren maar Jézus die zich niet verheft boven zijn medemensen maar náást hun gaat staan.  Wie vaart er ten hemel? Jézus die er niet op uit is om zoveel mogelijk macht, rijkdom en roem te verwerven maar op liefdevolle en vriendelijke wijze dienstbaar wil zijn aan zijn medemensen.
Jezus vaart ten hemel om plaats te nemen aan de rechterhand van God. Dat is symbóól taal. Dat is de symbolische plaats waarvandaan God deze wereld regeert. In psalm 72 wordt het beeld geschilderd van een koning die de wereld in Gods Naam zou kunnen regeren:

Hij zal de redder zijn der armen
Hij hoort hun hulpgeschrei.
Hij is met koninklijk erbarmen hun eenzaamheid nabij.
Hij helpt, met hun bestaan bewogen,
die zijn in vrees verward.
Hun bloed is kostbaar in zijn ogen.
Hij draagt hen in zijn hart.

Degene die dit in de praktijk brengt is het waard om plaats te nemen aan de rechterhand van God om van daaruit de wereld te regeren. Uit de evangeliën blijkt dat Jézus het waard is om deze plaats in te nemen.

En in het evangelie van Johannes lezen we dat Jezus tegen zijn leerlingen zegt: “ Ik noem jullie geen slaven. Ik noem jullie vrienden. “ Jezus wil niet als koning heersen over zijn leerlingen. Hij wil dat ze zijn vrienden zijn. Jezus wil het koningschap over de wereld delen met zijn leerlingen. Hij wil zijn plaats aan de rechterhand van God met hen delen. Het is symbool taal .

En het is een oproep aan president Biden van Amerika, president Poetin van Rusland, en president Xi van China  en premier Rutte om psalm 72 ter hand te nemen en daarin te lezen aan welke criteria hun koningschap moet voldoen. Het is een oproep om hun ambt zo in te vullen dat ook zij zouden kunnen plaatsnemen aan de rechterhand van God.

Het hemelvaart verhaal is geen wonderverhaal, geen zweverig  verhaal het is heel concreet een oproep aan de leiders van onze wereld en ook aan onszelf om redder te zijn van de armen, zieken, eenzamen.
Amen.